Obezite Ve Uyku

OBEZİTE VE UYKU

Obstrüktif uyku-apne sendromu, horlama, uykuda tekrarlayan nefes durmaları ve buna bağlı olarak gelişen oksijen düşüklüğü ve gündüz uyku hali ile karakterize günümüzde oldukça sık görülen bir hastalıktır. Uyku apne sendromu tanısında polisomnografi kullanılmaktadır. Polisomnografi, gece boyunca uykudaki birçok parametrenin eşzamanlı olarak kaydı, analizi ve yorumlanmasını sağlar. Tanı için polisomnografinin yaygın olarak kullanımı mümkün olmadığından hastalığın görülme sıklığı tam bilinmemektedir. Ancak ortalama %1-5 olduğu tahmin edilmektedir. Erişkinlerde bu sıklık %4-8 arasındadır. Dünyada tanı almayan hastaların oranı çok yüksektir. Hekim olarak anamnezde dikkat edilmesi gereken üç majör bulgu vardır. Bunlar horlama, tanıklı apne ve gündüz aşırı uyku halidir. Bu hastalıkta en önemli risk faktörü obezitedir. Öyle ki; ilk tanı konduğunda hastaların büyük bir çoğunluğu obezdir.

Şişmanlık tek başına uyku-apne sendromuna yol açan bir faktör olmamakla birlikte, çene yapısının geride olması, kısa boyun yapısının bulunması, üst solunum yollarında darlık bulunan kişilerde kiloların artmasıyla birlikte uykuda nefes durmalarının ortaya çıkışını kolaylaştırmaktadır. Erkeklerde boyun çevresinin 43 cm., kadınlarda 38 cm’den fazla olması uyku apne sendromu için risk faktörü kabul edilmektedir. Obez hastaların %45’inde obstrüktif uyku-apne sendromu görülürken, uyku-apneli hastaların %77’inin obez olduğu gösterilmiştir.. Uyku-apne sendromu ortaya çıkışından sonra uykuda ortaya çıkan metabolik değişiklikler hastaların hızla kilo almasına yol açar. , Kiloların daha fazla artışı ise uyku-apne sendromunun ağırlaşmasına yol açarak bir süre sonra şişmanlık ile uyku apne sendromu  arasında bir kısır döngünün ortaya çıkmasınına neden olur. . Hafif uyku-apne sendromlu bir hastanın kilosunda ortaya çıkan %10’luk bir artış hastalığın şiddetinde 6 kat kadar artışa neden olmaktadır.  Obez olan uyku apneli hastalara mutlaka kilo vermesi önerilmektedir.

Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Uzmanı Dr. Fulya Gürkan